戻る
例題集 / 電気・電子 / 電気回路 / 交流電力
図の実線の回路の端子間に周波数 $f=50~\rm [Hz]$ の
電圧 $V=80\angle 0^{\circ}~\rm [V]$ を加えたとき,以下の問いに答
えよ。
\begin{enumerate}
\item
(1) 電流 $I$ [A]のフェーザ表示を求めよ。
\item
(2) 力率を求めよ。
\item
(3) 電力 $P$ [W]の値を求めよ。
\item
(4) $V$,$I$ のフェーザ図を描け。
\item
(5) 回路に破線のようにキャパシタンス $C$ を並列に接
続して全体の力率を $1$ にするには,$C$ [F]の値をいくらにすればよいか。
\item
(6) (5)のとき,電流 $I'$ [A]のフェーザ表示を求めよ。
\end{enumerate}
%=image:/media/2014/11/21/141651245802095100.png:図1
解答例・解説
\begin{enumerate}
\item
(1) オームの法則よりフェーザ表示は,以下のようになる。
\begin{eqnarray}
I &=& \frac{\dot{V}}{R+j\omega L}
= \frac{80\angle 0^{\circ}}{2+j2\pi\times 50\times
\frac{20\sqrt{3}}{\pi}\times 10^{-3}}\nonumber\\
&=& \frac{80\angle 0^{\circ}}{2+j2\sqrt{3}}
= \frac{80\angle 0^{\circ}}{\sqrt{2^{2}+(2\sqrt{3})^{2}}\angle 60^{\circ}}\nonumber\\
&=& \frac{80\angle 0^{\circ}}{4\angle 60^{\circ}}
= \underline{20 \angle -60^{\circ}}
\end{eqnarray}
\item
(2) 力率は,負荷の位相に関係する。負荷の位相は上記より $60^{\circ}$ なので
次のようになる。
\begin{eqnarray}
\cos 60^{\circ} = \underline{\frac{1}{2}}
\end{eqnarray}
\item
(3) 電力は,次のようになる。
\begin{eqnarray}
P&=&|V||I|\cos\theta\nonumber\\
&=& 80\times 20\times \frac{1}{2}
= \underline{800} \rm [W]
\end{eqnarray}
\item
(4) $\dot{V}$ と $\dot{I}$ のフェーザ図は図2のようになる。
\item
(5) 並列回路なので,全体のインピーダンスは
\begin{eqnarray}
Z &=& \frac{(R+j\omega L)\frac{1}{j\omega C}}{(R+j\omega L)+\frac{1}{j\omega C}}= \frac{R+j\omega L}{j\omega C(R+j\omega L)+1}\nonumber\\
&=& \frac{R+j\omega L}{(1-\omega^{2}LC) + j\omega CR}\nonumber\\
&=& \frac{(R+j\omega L)((1-\omega^{2}LC) - j\omega CR)}
{(1-\omega^{2}LC)^{2} + (\omega CR)^{2}}\nonumber\\
&=& \frac{R(1-\omega^{2}LC) +\omega^{2}LCR }{(1-\omega^{2}LC)^{2} + (\omega
CR)^{2}}\nonumber\\
&&+ \frac{j(\omega
L(1-\omega^{2}LC)-\omega CR^{2})}{(1-\omega^{2}LC)^{2} + (\omega CR)^{2}}
\end{eqnarray}
力率を1にするには,虚数部が0になればよい。
\begin{eqnarray}
L(1-\omega^{2}LC)= CR^{2}
\nonumber\\
\omega^{2}L^{2}C + CR^{2} = L\nonumber\\
((\omega L)^{2} + R^{2})C = L
\end{eqnarray}
よって,
\begin{eqnarray}
C &=& \frac{L}{(\omega L)^{2} + R^{2}}\nonumber\\
&=& \frac{\frac{20\sqrt{3}}{\pi}\times 10^{-3}}{\left(2\pi\times 50\times \frac{20\sqrt{3}}{\pi}\times 10^{-3}\right)^{2}+2^{2}}\nonumber\\
&=& \frac{\frac{20\sqrt{3}}{\pi}\times 10^{-3}}
{\left(2\sqrt{3}\right)^{2}+2^{2}}
= \frac{20\sqrt{3}\times 10^{-3}}{16\pi}\nonumber\\
&=& \underline{\frac{5\sqrt{3}}{4\pi}\times 10^{-3}} ~\rm [F]
\end{eqnarray}
\item
(6) $1-\omega^{2}LC= \frac{CR^{2}}{L}$ の関係から,インピーダンス
は
\begin{eqnarray}
Z &=&
\frac{R\frac{CR^{2}}{L} +\omega^{2}LCR }{\left(\frac{CR^{2}}{L}\right)^{2} + (\omega
CR)^{2}}
=\frac{\frac{CR^{3}}{L} +\omega^{2}LCR }
{\frac{C^{2}R^{4}}{L^{2}} + \omega^{2}C^{2}R^{2}}\nonumber\\
&=&\frac{LCR^{3} +\omega^{2}L^{3}CR}
{C^{2}R^{4} + \omega^{2}L^{2}C^{2}R^{2}}
= \frac{LCR(R^{2}+\omega^{2}L^{2})}{C^{2}R^{2}(R^{2}+\omega^{2}L^{2})}
\nonumber\\
&=&\frac{L}{CR}
=\frac{\frac{20\sqrt{3}}{\pi}\times 10^{-3}}{\frac{5\sqrt{3}}{4\pi}\times
10^{-3}\times 2}\nonumber\\
&=&\frac{20}{\frac{5}{2}}
=\frac{40}{5}
= 8~[\Omega]
\end{eqnarray}
電流は,
\begin{eqnarray}
I' = \frac{80\angle 0^{\circ}}{8} = \underline{10\angle 0^{\circ} } \rm [A]
\end{eqnarray}
\end{enumerate}
%=image:/media/2014/11/21/141651245905072800.png:図2